Spośród wielu pięknych miejsc w tym kraju, jego stolica spodobała mi się najbardziej. Zapraszam do poczytania praktycznego przewodnika po Budapeszcie.
POLAK, WĘGIER, DWA BRATANKI? CZYM ZASKOCZĄ CIĘ WĘGRY?
Lengyel, magyar – két jó barát, együtt harcol, s issza borát! Nie, nie usiadłam na klawiaturze. Powyższe słowa to słynne powiedzenie: Polak, Węgier, dwa bratanki, i do szabli, i do szklanki. Zażyła przyjaźń dwóch narodów 23 marca obchodzi nawet swoje święto. Czy faktycznie jesteśmy do Węgrów tak podobni, jak wynika to ze znanego przysłowia?
Jeśli chodzi o język, to podobieństw raczej brak. Zapewne wiele razy usłyszeliście, że polski jest najtrudniejszym językiem świata. Patrząc na węgierski, nie byłabym tego taka pewna. Jeśli ktoś chciałby rozpocząć naukę i przyswoić sobie słówka w języku naszych braci, zawsze warto je zapamiętywać na zasadzie skojarzeń. Tylko w jaki sposób można skojarzyć sobie Lengyelország, oznaczające Polskę?
WĘGIERSKIE ZWYCZAJE:
Spotykając się z Węgrami przydatne może okazać się słówko egészségére. Zapewne wszyscy z Was domyślają się, że chodzi o Na zdrowie! Ale spokojnie, podczas czekania na odwzajemnione stuknięcie się szklanką piwa z Węgrem będziecie mieć dużo czasu na przypomnienie sobie tego słówka. W sumie to wieczność – Węgrzy nie wznoszą toastów piwem. Jedna z legend głosi, że w 1848 roku austriaccy żołnierze pozbawili życia 13 węgierskich żołnierzy, wznosząc toast po każdej egzekucji. Stąd unikanie tego do dnia dzisiejszego. Niemniej jednak, Ildikó (Węgierka, będąca moim doskonałym źródłem informacji) nie łączy braku takiego zwyczaju z tą legendą. Nie potrafi wyjaśnić dlaczego nie ma tam toastów. Po prostu, nie ma i już.
Pozostając przy temacie toastów (a właściwie to przy ich braku), warto też wspomnieć o zwyczajach na węgierskim weselu. Otóż beztroską zabawę panny młodej podczas szczególnej imprezy przerywa… porwanie jej przez członków rodziny. Pan Młody – chcąc odbić małżonkę – wykonuje zadanie wymyślone przez porywaczy. Ildikó wspomina, że jej brat nieprzerwanie przez dwie minuty musiał prawić komplementy teściowej.
Nowy Rok na Węgrzech jest dniem lenistwa. Zgodnie z tradycją, nie wykonuje się wtedy żadnych prac. Bynajmniej nie chodzi tu jedynie o kaca odpoczynek po zabawie sylwestrowej. Węgrzy uważają, że jaki Nowy Rok, taki cały rok. W celu uniknięcia ciężkich 365 dni, 1 stycznia ograniczają wypełnianie swoich obowiązków do minimum.
Węgrzy wręczają prezenty kobietom 1 maja. Z tą małą różnicą, że u nas wręcza się kwiaty, a u nich… ozdobione wstążkami majowe drzewka. Można powiedzieć że dziewczyny otrzymują je wtedy, gdy ich związek z chłopakiem to coś więcej niż status na facebooku. Z okazji 1 maja dziewczyny mogą też otrzymać od chłopaków kosze. Jakkolwiek to nie zabrzmi, taki prezent to wyraz największej sympatii.
WALUTA:
Oficjalną jednostką monetarną na Węgrzech jest forint. Być może sympatia do tego kraju spowodowana jest tym, iż Polacy mogą poczuć się w nim jak prawdziwi milionerzy… dopóki nie zainteresują się przelicznikiem walut. 1000 HUF to niecałe 14 złotych. Osoby chcące zamieścić reklamy nieruchomości muszą mieć rozmach w szukaniu billboardów. Współczuję też ekspedientkom w sklepach, liczących te wszystkie zera każdego dnia podczas raportu kasowego. Ilość zer w latach 20-tych XX wieku najwyraźniej okazała się niewystarczająca. Wprowadzono wtedy walutę Pengo, która posiadała takie banknoty jak skromne 100.000.000.000.000.000.000. Warto też dodać, że 1 forint dzielił się na 100 fillery. Jak się jednak domyślacie, nie należały one do użytecznych i w 1999 roku wycofano je z obiegu.
KIEDY WARTO SIĘ TAM WYBRAĆ?
20 sierpnia Budapeszt odwiedzają nie tylko turyści. Tysiące Węgrów również pojawia się w tym czasie w stolicy. To wspomnienie Świętego Stefana – pierwszego tamtejszego koronowanego króla. To także oficjalne pożegnanie lata. Obchody rozpoczynają się od Mszy Świętej w Bazylice Św. Stefana i procesji z jego relikwiami, w której biorą udział głowy państwa. Po oficjalnej części czas na koncerty, parady lotnicze i wodne oraz pokazy fajerwerków. Lubicie kiedy dużo się dzieje i nie przeszkadzają Wam tłumy? Kupujcie bilety i rezerwujcie hotele na dwudziestego!
JAK DOSTAĆ SIĘ DO BUDAPESZTU?
AUTOBUSEM: Polecam, jeśli komuś nie przeszkadza kilkanaście godzin podróży, które wynagradza niski koszt biletu. Przejazd z wielu polskich miast oferuje Flixbus. Można też skorzystać z usług Ecolines (który proponuje przejazd do stolicy Węgier z Warszawy lub z Krakowa). Dojazd z dworca kolejowego do centrum: Większość autobusów zatrzymuje się obok dworca kolejowego Kelenfold. W pobliżu znajduje się ostatni przystanek linii metra M4, który zabierze Was do centrum. Więcej informacji o metrze pojawi się w dalszej części wpisu.
POCIĄGIEM: Odradzam. Po pierwsze, ceny za przejazd to jakiś kosmos. Po drugie, ilość godzin spędzonych w podróży sprawi, że na serio poczujecie się jak w drodze na inną planetę. Dotarcie w ten sposób do Budapesztu polecam jedynie niespełnionym kosmonautom lub osobom, które przybędą do stolicy Węgier z miast/państw położonych bliżej Budapesztu niż nasza Polska.
SAMOLOTEM: Najwygodniej i często również… najtaniej! WizzAir i Ryannair oferują loty w przystępnych cenach. Aby znaleźć najdogodniejsze połączenie warto skorzystać z wyszukiwarki eSky. Dojazd do centrum: Lotnisko Liszt Ferenc oddalone jest o 16km od centrum miasta. Niedawno pojawiło się nowe połączenie autobusowe 100E, które zapewnia transport z lotniska do Deak Ferenc ter. Bilet (zakupiony w automatach, u kierowcy lub w kasach) kosztuje 900HUF. Niech Was nie przestraszy ta suma – to niecałe 13zł. Autobus z lotniska kursuje codziennie od 5:00 do 00:30, zaś na lotnisko od 4:00 do 23:30 (co 30min w obie strony). Istnieją też inne sposoby dojazdu, ale ta opcja wydaje mi się najlepsza – niedrogo i bez przesiadek.
JAK PORUSZAĆ SIĘ PO MIEŚCIE?
Zachęcam do zaopatrzenia się w aplikację Maps Me. To nawigacja, która działa bez połączenia z Internetem (potrzebujemy go jedynie w celu pobrania mapy danego miejsca). Dzięki niej można z łatwością namierzyć pobliskie atrakcje, bary, muzea, supermarkety i bankomaty. Polecam też stronę internetową BKK Futar, która pomoże Wam odnaleźć właściwy transport i zorganizować logistycznie cały wyjazd. To taki węgierski odpowiednik polskiego jakdojade.pl.
Budapeszt był miejscem spotkania naszej grupki złożonej z Polek, Czeszek i Słowaczek. Przed wyjazdem nie widziałyśmy się od kilku dobrych miesięcy. Będąc w Budapeszcie zagadywałyśmy się na śmierć i każda próba dojścia do obranego przez nas celu kończyła się dotarciem tam z opóźnieniem. No, ale było wesoło.
Mimo komplikowania sobie trasy zawsze docierałyśmy tam, gdzie chciałyśmy. To niezbity dowód na to, że poruszanie się po Budapeszcie jest dziecinnie proste, nawet jeśli nie bardzo przykładacie się do orientacji w terenie. Udało nam się zrealizować większość założonych punktów wycieczki, ale ze względu na notoryczne pomijanie wskazówek nawigacji dojście do celu zajmowało nam znacznie więcej czasu. Ażeby zobrazować powód nazwania naszej grupy Making circle team, załączam mapki:
Aby zobaczyć bardziej oddalone miejsca warto skorzystać z drugiego najstarszego metra na świecie (zaraz po Londynie). Linie kolei podziemnej tworzą przejrzystą siatkę i doskonałą atrakcję turystyczną. Niektóre linie do dziś posiadają urocze i zabytkowe (żeby nie powiedzieć stare) wagoniki, przypominające o roku powstania kolejki (1894). Taka przejażdżka niewskazana jest po obiedzie – oprócz rozważań na temat tego, czy uda się dojechać do celu, najstarsza linia wytrzęsie z Was cały posiłek. Podczas komunikatu o zamknięciu drzwi i zakazie wsiadania po sygnale (które w tym języku brzmi co najmniej jak przeczytanie tekstu zaszyfrowanego enigmą) spodziewajcie się gwałtownego szarpnięcia, które oznacza próbę wprowadzenia w ruch starych wagonów metra. Co więcej, jeśli spotkacie w najstarszym składzie znajomych, w trakcie hamowania motorniczego raczej sobie z nimi nie porozmawiacie. Zatrzymywanie wagonów w budapesztańskim metrze jest dość głośnym procesem. Nie można jednak odmówić tamtejszej kolei podziemnej specyficznej i niepowtarzalnej atmosfery! Taka przejażdżka to podróż w czasie. Jeśli kogoś zainteresował temat tego środka transportu, polecam węgierski komediodramat Kontrolerzy.
Ceny biletów:
- jednorazowy – 350 HUF (5zł),
- przesiadkowy – 530 HUF (7,50zł),
- całodobowy – 1650 HUF (25zł),
- bilet na 72h – 4825 HUF (65zł),
- siedmiodniowy – 4950 HUF (70zł),
- plik 10 jednorazowych – 3000 HUF (44zł).
Można je zakupić w automatach na przystankach lub w kioskach. Te same bilety obejmują przejazdy autobusem i tramwajem. Pamiętajcie o skasowaniu biletu! Nie chowajcie go głęboko w plecaku – przy wyjściu z metra często będą Was zatrzymywać kontrolerzy. Nie wiem czy taka obstawa była spowodowana ilością zapłaconych przeze mnie mandatów i moim szczęściem do Panów Kanarów czy po prostu tak bardzo pilnują tego w Budapeszcie.
Ciekawym środkiem transportu są promy, które pływają po Dunaju. Więcej informacji na ich temat pojawi się w atrakcjach miasta. Połączenie bycia atrakcją turystyczną, a zarazem środkiem transportu nie ogranicza się jedynie do tamtejszych promów czy też drugiego najstarszego metra. Warto zwrócić uwagę na zabytkowe tramwaje linii o numerze 2 (na poniższym zdjęciu). Ich trasa biegnie wzdłuż Dunaju, oddalając się od jego wód tylko na moment, aby okrążyć przepiękny budynek parlamentu.
GDZIE NOCOWAĆ?
Jeśli interesują Was tanie pokoje wieloosobowe, polecam położony przy Oktogonie AVENUE HOSTEL. Koszt noclegu w pokoju 8-osobowym ze śniadaniem wynosi 80zł (poniższe zdjęcia pochodzą ze strony hostelworld.com). Plusy tego obiektu? Mnóstwo. Pokoje są schludne, wszędzie jest naprawdę czysto. Hostel znajduje się w samym centrum miasta. Cena za taki nocleg jest niewielka. Minusy? Poza obiektem hotelowym w budynku są też mieszkania. Hałasy na patio nie wchodzą w grę. Nasze głośne rozmowy kończyły niezadowolone sąsiadki. No ale trzeba przyznać, że dyskusje piątki dziewczyn, które nie widziały się od kilku miesięcy raczej nie należały do najcichszych. Zwłaszcza te wieczorne.
CO ZJEŚĆ I WYPIĆ W BUDAPESZCIE?
Ze względu na ograniczony budżet (nic nowego) nie chadzałyśmy sobie zbyt często do restauracji. Zazwyczaj robiłyśmy zakupy w pobliskich marketach. Często kupowałyśmy coś podczas spaceru po mieście na przeróżnych stoiskach. Wbrew pozorom nie skazało nas to na poznanie kuchni węgierskiej jedynie dzięki Tygodniowi Węgierskiemu w Lidlu. Jedzenie z tamtejszych stoisk zawstydziłoby niejedną restaurację (nie znam się to się wypowiem).
Podczas wizyty w Budapeszcie na pewno warto spróbować langosza. To rodzaj placka drożdżowego, który można porównać do słonego pączka. Najczęściej podaje się go z żółtym serem i sosem czosnkowym. Spróbujcie też gulaszu na czerwonym winie, zupy gulaszowej, a także węgierskiego leczo. Jednym z wielu dań kuchni węgierskiej jest nadziewana papryka z ryżem i mięsem mielonym oraz zupa wiśniowa. Jak widzicie, potrawy te brzmią znajomo, a kuchnia węgierska raczej nie stanowi egzotyki dla Polaków. Jako, że moje powiązanie z kuchnią nie powala na kolana, osoby chcące poznać więcej konkretów powinny zajrzeć do książki „Smak Węgier” autorstwa Roberta Makłowicza.
Nie sposób nie wspomnieć o Turo Rudi. To węgierski batonik czekoladowy, który swoją rangą odpowiada Ptasiemu Mleczku w Polsce. Dowodem na to jest wprowadzenie tam sławnych lodów McFlurry z McDonald’s o smaku Turo Rudi. Turo po węgiersku oznacza twaróg, stąd nazwa słodyczy. Składa się z białego sera oblanego masą kakaową. Właściwie to ciężko jest opisać ten smak. Jakkolwiek dziwnie to nie zabrzmi, jest słodki, a jednocześnie kwaśny. Początkowo opinie ekspertów na jego temat były wręcz chwalebne. Nazywano go zdrową przekąską. Późniejsi badacze, którzy przestudiowali jego skład nie byli już tak przychylni jak ich poprzednicy. Nie spodobało im się wykorzystanie do produkcji batoników tłuszczy trans. Najbardziej zbliżoną wersją Turo Rudi dostępną w Polsce jest baton Danio.
Jedzenie jedzeniem, ale co wypić w Budapeszcie? Pozwólcie, że pominę kwestię dotyczącą win, które produkuje się m.in. w Miskolcu czy Tokaju i skupię się głównie na stolicy. Najpopularniejszym trunkiem, które równie dobrze mogłoby nosić nazwę węgierska tradycja jest Palinka. To mocny alkohol (minimum 37%), który klasyfikuje się jako brandy. Węgierskie powiedzenie głosi, że jeśli można z czegoś zrobić dżem, to można też z tego zrobić palinkę. Cała prawda – trunek produkuje się w stu procentach z owoców (śliwki, morele, pigwy, jabłka), bez pomocy spirytusu. Pozostając w temacie Palinki, po wieczorze z tradycyjnym węgierskim trunkiem następnego dnia możecie poczuć macskajaj – węgierski odpowiednik słowa kac, które w dosłownym tłumaczeniu oznacza koci lament.
Najpopularniejszym składnikiem tamtejszej kuchni węgierskiej, którego nie może zabraknąć w żadnym domu jest papryka. Dodaje się ją praktycznie do wszystkiego… mięs, zup, ryby, wędlin, a nawet ciast. Jedna z tamtejszych odmian jest sto razy ostrzejsza od sławnej chili. Uwielbia się ją na Węgrzech do tego stopnia, że ma ona swoje święto. Co roku we wrześniu w miejscowości Kalocsy odbywa się Paprykobranie. Konkretnym przykładem na przywiązanie do tego warzywa jest fakt, iż w XIX wieku pojawiła się nawet gazeta o nazwie Papryka segedyńska, w której publikowano treści związane jedynie z papryką…
ŻYCIE NOCNE:
W tym podrozdziale można zauważyć smykałkę do biznesu oraz spryt, jakim wykazała się ta nacja. Miejsca z obdrapanymi ścianami o wątpliwej estetyce zazwyczaj nie stanowią atrakcyjnego punku na mapie z perspektywy turysty. Otóż nie w Budapeszcie. Właściciele trzydziestu barów stworzyli z wielu nieciekawych ruin miasta klimatyczne miejsca na wieczorny wypad. Najsławniejszym ruinowym pubem jest SZIMPLA, zajmująca trzecie miejsce w rankingu najlepszych barów na świecie (według Lonely Planet). Z kolei największym klubem w ruinie (jakkolwiek to nie zabrzmiało, lokal ma się bardzo dobrze) jest INSTANT, posiadający 7 barów i dwa ogródki. Jeśli ktoś szuka konkretnego miejsca do potańczenia, zdecydowanie powinien pojawić się w FOGAS lub MORRISON’S 2.
Jeśli nie narzekacie na brak funduszy, klikając tutaj możecie zafundować sobie pub crawling – wycieczkę po pubach. Koszt wynosi 17 euro/osoba lub 5000 HUF/osoba. W cenę wliczono odwiedziny ponad pięciu barów, darmowe drinki przez godzinę, wiele gier i zabaw. Wiadomo, nie będzie gry w chińczyka, chodzi raczej o zabawy dotyczące związków organicznych, zawierających jedną lub więcej grup wodorotlenowych OH z wyjątkiem fenoli (alkohol).
CO ZOBACZYĆ W BUDAPESZCIE PRZEZ WEEKEND?
Spodziewajcie się obszernej odpowiedzi na to pytanie. W kolejnym wpisie skupię się na atrakcjach, jakie oferuje odwiedzającym Budapeszt. Zachęcam do ponownych odwiedzin bloga w krótkim czasie, aby poczytać o tym, co można zobaczyć w stolicy Węgier podczas weekendu. Stay tuned! Dziękuję Weronice, jej węgierskiej koleżance Ildikó – będącej niezawodnym źródłem informacji o tym kraju i Juli – towarzyszce wypadu i autorce kilku zdjęć, które pojawią się w większej ilości w drugiej części wpisu o Budapeszcie.
Wyjechawszy 
Bardzo lubię czytać Twoje wpisy i już się denerwuję, gdzie Cię znowu poniesie. Co nie zmienia faktu, że Budapeszt jest naprawdę pięknym miastem.
PolubieniePolubione przez 1 osoba
haha 😀 dziękiiii mama 😀
PolubieniePolubienie