Zachód USA – plan podróży (2-3 tygodnie)

Podczas ostatniego wypadu do USA nie miałam kilku miesięcy na poznawanie tego kraju, a dwa tygodnie. Taki przedział czasu był jedynym wyjściem, aby zmieścić się w urlopie każdego z naszej grupki. Przyznaję jednak, że zobaczyliśmy naprawdę ogromny kawał zachodniego wybrzeża. Poniższy plan nie jest dokładnym odzwierciedleniem naszej trasy – wprowadziłam kilka zmian, których dokonałabym jadąc tam po raz drugi. Pojawiły się też informacje o miejscach, które odwiedziłam podczas pierwszej podróży. Będą idealną propozycją na przedłużenie pobytu. Skoro wizy dla Polaków zostały już zniesione, a gotowy plan zwiedzania przedstawiam Wam w niniejszym wpisie to pozostało Wam tylko prosić o wolne w pracy i wyruszyć na przygodę życia!

Dopełnieniem do zorganizowania wyjazdu będzie kolejny wpis z poradami praktycznymi. Aby wszystko opisać zwięźle i nie tworzyć kilometrowego wpisu (choć raczej do tego dobiłam) najpierw przedstawiam ogólny plan wyjazdu. Stopniowo będę dodawać kolejne wpisy o poszczególnych miejscach (ze wszystkimi szczegółami dotyczącymi dojazdu, parkingów, cen za bilety wstępu i ciekawostkami z nimi związanymi).

IMG_20191013_120755

PRZYKŁADOWA TRASA: ZACHÓD USA W 2-3 TYGODNIE:

Los Angeles – Joshua Tree National Park – kawałek Route 66 z Oatman, Kingman i Seligman po drodze – Williams – Park Narodowy Sedona – Wielki Kanion – Monument Valley lub Kanion Antylopy (w przypadku 3 tygodni byłby czas na oba miejsca) – Horseshoe Bend – Bryce Canyon – Zion National Park – Valley of Fire – Las Vegas – Zapora Hoovera – Dolina Śmierci – Alabama Hills – Yosemite National Park – San Francisco – Monterey – Big Sur – Santa Barbara – Park Rozrywki Six Flags Magic Mountain – San Diego – Los Angeles.

***Pogrubione nazwy miejsc to propozycje na wyjazd dłuższy niż 2 tygodnie***

Jeśli ruszacie na podbój USA grupą to lepiej dla Was! Ośmioosobowa podróż okazała się być w naszym przypadku tańsza niż przemierzanie USA we dwójkę. Większe auto opłaci się to nawet jeśli będziecie zużywać więcej paliwa. Na korzyść przemawiały też pokoje 4-osobowe. Polecam sieciówki Motel 6 oraz Super 8. Bierzcie je w ciemno – są tanie (choć cena różni się w zależności od lokalizacji), czyściutkie i z parkingiem. Rezerwując hotele starałam się nie przekraczać założonego budżetu. Nasze noclegi kosztowały średnio 15-25$ za dobę na osobę.

Poniżej przedstawiam nasz zarys podróży. W rzeczywistości przebyliśmy więcej kilometrów niż twierdzi Google (nie doliczyłam poszczególnych punktów w Parkach Narodowych oraz kilka objazdów spowodowanych zamknięciem dróg). 

mapa
DZIEŃ 1: przylot do Los Angeles.
DZIEŃ 2: Griffith Park i Aleja Gwiazd + Joshua Tree National Park.
DZIEŃ 3: Legendarna Route 66.
DZIEŃ 4: Wielki Kanion.
DZIEŃ 5: Kanion Antylopy i Horseshoe Bend.
DZIEŃ 6: Bryce Canyon.
DZIEŃ 7: Zion  National Park + Las Vegas.
DZIEŃ 8: Zapora Hoovera, relaks w Las Vegas.
DZIEŃ 9: Dolina Śmierci.
DZIEŃ 10: Yosemite National Park.
DZIEŃ 11: San Francisco.
DZIEŃ 12: Obserwacja wielorybów w Monterey i kąpiel w oceanie.
DZIEŃ 13: park rozrywki Six Flags + Downtown Los Angeles.
DZIEŃ 14: Beverly Hills, Rodeo Drive i Venice Beach.

Rozpoczynamy od LA i po jednym dniu już go opuszczamy. Spokojnie, zwiedzając zgodnie z naszym planem pobędziecie w nim jeszcze pod koniec wyjazdu. Przy planowaniu pierwszego dnia pamiętajcie, że sporo czasu zajmuje wydostanie się z lotniska – bynajmniej tak było jeszcze za czasów wiz. Dajcie znać jeśli coś się zmieniło (na przejściu przez same bramki straciliśmy 2h, szczegóły we wpisie z informacjami praktycznymi). Dojazd do wypożyczalni samochodów też Wam trochę zajmie – w LA wszystkie znajdują się poza lotniskiem. Znaki w hali przylotów poprowadzą do przystanku z darmowymi busami do wypożyczalni. Obklejono je nazwami firm, więc bez problemu traficie do swojej.

Pierwszego dnia zaplanujcie wypad do Walmart. Poza wodą i jedzeniem „na drogę” warto zaopatrzyć się w styropianowy pojemnik (4$), będący odpowiednikiem lodówki. Większość moteli posiada darmową maszynę do lodu – i pyk, lodówka gotowa.

LA to strategiczny punkt, który pozwala na zrobienie „kółeczka” i oddania samochodu w tym samym miejscu (czyli bez dopłat). Radzę odpocząć po długim locie i potraktować pierwszy dzień wyjazdu luźno. Zmiana strefy czasowej na pewno przypomni Wam o tej konieczności. Jeśli wydostaniecie się z lotniska szybciej niż my (mieliśmy jedynie czas na krótki spacer po centrum bez konkretnego planu), proponuję odpoczynek na plaży w Santa Monica. Brzmi znajomo? To tam odbywały się zdjęcia do słynnego „Słonecznego Patrola”. Ponadto, w Santa Monica kończy się słynna Route 66. Za zimno na kąpiel? Przejdźcie się wzdłuż molo, na którym znajduje się… wesołe miasteczko!

  • nocleg: Travel Inn – bez luksusu ale tani, świetnie zlokalizowany, dobry na jedną noc.
  • Jeśli chcecie zjeść coś późno i tanio w LA (tak jak my – około 22:00-23:00), polecamy Jack in the box – sieciówka Drive Through ze smacznymi i tanimi burgerami (5$). Adres jednej z nich przy hotelu: 516 N Beaudry Ave, Los Angeles, CA 90012. 
IMG_20191012_181706
Moje główne skojarzenie z Kalifornią

DZIEŃ 2: Griffith Park i Aleja Gwiazd + Joshua Tree National Park.

Zacznijcie od Griffith Park z najpiękniejszym widokiem na Los Angeles. Zajrzyjcie do obserwatorium i podejdźcie nieco wyżej, w stronę znaku Hollywood. Widok na słynny napis nie zadowala? Wybierzcie się do N. Beachwood Drive, gdzie zobaczycie go z bliższej odległości. Wyskoczcie na Aleję Gwiazd, zobaczcie przylegający do niej Dolby Theater – miejsce wręczania Oskarów, a także Chinese Theater, w którym odbywają się najsłynniejsze premiery filmowe.

Po południu pożegnajcie się z LA (będzie na niego czas pod koniec wyprawy) i ruszajcie w stronę Joshua Tree National Park (2,5-3h). Fajnie byłoby zobaczyć go o zachodzie słońca. Oto miejsca w parku, które idealnie wpasowały się w naszą trasę: Covington Flats, Skull Rock, Arch Rock (na objazd tych miejsc i niedługi spacer liczcie jakieś 2h).

  • nocleg w Motel 6 Twentynine Palms (72562 Twentynine Palms Highway, Twentynine Palms, CA 92277). 

Kultowa Mother of the Roads łącząca Chicago z Los Angeles powstała w 1926 roku i liczy aż 3945 km. Nic dziwnego – przebiega przez 8 stanów! Wiele osób twierdzi, że zobaczyliśmy jej najciekawszy kawałek – przejechaliśmy trasę z LA do Williams.

Podczas trzeciego dnia spędzicie wiele godzin w samochodzie (około 5-6h), ale gwarantuję mnóstwo ciekawych przystanków. Czekają na Was miasta widmo, wymagające drogi (odpowiedniejszą nazwą byłyby serpentyny nad urwiskami) i miejscowości westernowe o klimacie prawdziwego dzikiego zachodu. Szczegóły na temat Mother of the Roads przedstawię we wpisie poświęconym Route 66. Oto miejsca na trasie, które musicie zobaczyć: Roy’s Motel&Cafe, miasto widmo Goof’s, westernowe Oatman zamieszkiwane przez dzikie osły (warto zrobić w nim 1-2h postoju), Kingman, Seligman i Williams. 

  • Pod tym adresem w Kingman znajdziecie bardzo dobrą, typową amerykańską restaurację: 105 E Andy Devine Ave. Polecam!
  • nocleg: The Canyon Motel & RV Park. Domki w Williams były jednym z najlepszych noclegów –  szkoda, że nie skorzystaliśmy z tamtejszego grilla. 

Na pewno każdy z Was podziwiał to miejsce na zdjęciach. I wiecie co? Fotografie nie oddają jego ogromu i piękna nawet w połowie! Mając na niego jeden dzień, zdecydowaliśmy się na poznanie krawędzi South Rim. Nie spieszcie się z opuszczeniem parku – wieczorem niebo zasypują gwiazdy (ich widoczność nad kanionem robi wrażenie!).

  • nocleg: The Canyon Motel & RV Park, Williams – druga noc w tym samym miejscu. 
  • Przepyszne burgery i muzykę na żywo znajdziecie w restauracji Cruisers, Williams. 
  • Opcja na 3 tygodnie: zobaczcie Bearizona Wildlife Park w Williams.  To coś w stylu safari dla niedźwiedzi, 20$/osoba. Spędzicie tam jakieś 3h.
  • Kolejną opcją jest pobliski Park Narodowy Sedona (1h samochodem od Williams). 

Pierwszy raz zobaczyłam Kanion Antylopy na losowej tapecie Windows’a kilka dobrych lat temu. Długo nie mogłam uwierzyć w to, że istnieje. Mimo, że jest naprawdę uroczy, może trochę rozczarować. Pierwszą rzeczą jaką zajął się przewodnik było ustawianie odpowiednich filtrów w telefonie uczestników wycieczki, przez co zdjęcia są trochę przekłamane. Wstęp niesamowicie drogi (godzinna wycieczka w Lower Antelope Canyon to koszt 200zł), a mimo to przyciąga tłumy, które nie pozwalają na podziwianie tego miejsca własnym tempem. Wycieczkę po kanionie najlepiej wykupić przez Internet – szczegóły w osobnym wpisie poświęconym temu miejscu.

Koniecznie wybierzcie się na zachód słońca do Horseshoe Bend – przepiękny łuk rzeki Kolorado (parking: 10$, przygotujcie się na 20-minutowy spacer z parkingu na punkt widokowy).

  • nocleg: Lake Powell Canyon Inn (150 North Lake Powell Boulevard, Page)
  • Macie 3 tygodnie na Stany? Zobaczcie Monument Valley, oddalone o 2h samochodem od Page. Idealne na całodniowy wypad i późny powrót na nocleg.
  • Pomysłem na kolejny dzień może być kąpiel w jeziorze Powell. 

DZIEŃ 6: Bryce Canyon.

Ten niewielki park narodowy znajduje się w odległości 2,5h samochodem od Page, w stanie Utah. Mimo, że udałoby się połączyć jego zwiedzanie z kolejnym parkiem – Zion, to radzę, aby tego nie robić. Warto zaplanować sobie cały dzień na każdy z tych parków. Bryce odwiedziłam podczas mojej pierwszej podróży do USA i zrobił na mnie ogromne wrażenie! Polecam na jeden dzień szlak Tower Bridge (5km), Sunrise Point, Queens Garden Trail (ok. 3km) i zachód słońca na Sunset Point 

  • nocleg: Rodeway Inn Bryce Canyon – tańszego w pobliżu Bryce nie znajdziecie!
  • Restauracja? Podczas pierwszego wyjazdu jadłam tylko bułki, banany i zupki chińskie za dolara, więc tutaj nie pomogę. 
16
Bryce Canyon odwiedziłam podczas mojej pierwszej podróży na zachód USA

DZIEŃ 7: Zion  National Park + Las Vegas.

Z hotelu w Page mieliśmy jakieś 2,5h do Zion National Park. Jeśli szukacie klimatu dzikiego zachodu to nie mogliście lepiej trafić! Zion oferuje wiele szlaków – od najtrudniejszych, na które musicie poświęcić cały dzień, po najprostsze, które ogarniecie w godzinę. Sporą część Zion Park zobaczycie przez szybę samochodu, dzięki przepiękniej Scenic Route.

  • Mega restauracja na trasie do Vegas – Peggy Sue’s 50’s Diner, 35654 Yermo Rd, CA 92398. 
  • opcja na 3 tygodnie: kolejny park – Valley of Fire. Idealny na jednodniowy wypad.
  • nocleg: Wyndham Desert Blue, Las Vegas w sąsiedztwie Las Vegas Strip (3200 W Twain Ave, Las Vegas, NV 89103). Tanio i tak jakby luksusowo (70zł/noc/osoba). Najniższe ceny za świetne hotele znajdziecie właśnie w Vegas (poza weekendem). Dlaczego? Kasyna to główne źródło dochodu, a tanie noclegi zachęcają do odwiedzin miasta!

Ten dzień był jednym wielkim odpoczynkiem. Poza tym, Las Vegas za dnia jest strasznie nudne. Korzystaliśmy więc z basenu hotelowego i zbieraliśmy siły na godziny po zmroku! Polecam wybrać się nad Zaporę Hoovera (40min samochodem z Las Vegas). Proponuję też podejść po zdjęcie ze słynnym znakiem Welcome to Fabulous Las Vegas znajdującym się przy samym lotnisku (5200 Las Vegas Blvd S, Las Vegas, NV 89119). Wieczorem kontynuowaliśmy spacer po Las Vegas Strip – rozłóżcie go na dwa wieczory, zbyt ciężko ogarnąć go podczas jednej nocy!

  • nocleg w tym samym hotelu: Wyndham Desert Blue.

Najgorętsze miejsce w USA! Plusem przyjazdu w godzinach popołudniowych była znośna temperatura. Niestety, był też i minus – długa i kręta droga po ciemku przez Alabama Hills, przez które przejechaliśmy po zmroku – widoki pooglądałam sobie w Google. Planując wypad do Doliny Śmierci nie zapominajcie o zapasach wody! Miejsca warte uwagi w dolinie:

  • Zabriske View Point,
  • Devil’s Golf Course, Salt Pool Rd,
  • Badwater,
  • Artist’s Palette, Furnace Creek,
  • Mesquite Flat Sand Dunes.

Przez Alabama Hills kierowaliśmy się jak najdalej na północ do uroczego Mammoth Lakes, gdzie spaliśmy w drewnianych domkach. Była to najlepsza opcja, aby wczesnym rankiem ruszyć do kolejnego Yosemite (40min samochodem). Noclegi bliżej parku Yosemite kosztowały miliony.

  • nocleg 1h od Yosemite: urocze drewniane domki w Mammoth Lakes: Edelweis Lodge (1872 Old Mammoth Road, Mammoth Lakes, CA 93546). 
  • opcja na 3 tygodnie: przedłożony wypad do Doliny Śmierci i przejazd zupełnie inną drogą na nocleg do Motel 6 w miejscowości Fresno. To świetna baza wypadowa do Sequoia National Park. Kolejnego dnia proponuję wypad do Yosemite (ok. 2,5h drogi). 

Po przejeżdżaniu  przez ogromne pustynie w kilka godzin znaleźliśmy się w zupełnie innym klimacie. Yosemite przypomina mi trochę nasze Tatry – w krajobrazie przeważają szare skały. Początkowo chciałam zrezygnować z parku kosztem dłuższego pobytu w San Francisco – i to byłby błąd! Postarajcie się spędzić w nim cały dzień, zwłaszcza jeśli chcecie zobaczyć tamtejsze sekwoje. Park jest ogromny, a dojazd do punktu z gigantycznymi drzewami „trochę” zajmuje. Najpiękniejsze miejsca w Yosemite to: Glacier Point, Tunnel View, El Capitan, Tioga Pass. Jeśli będziecie tam wiosną, warto wybrać się do Mirror Lake. W parku nie brakuje też wodospadów – niektóre szlaki pozwalają zobaczyć je z bliska.

Na parkingu przy Mariposa Groove rozpoczyna się kilka szlaków, na których zobaczycie sekwoje. Kilkugodzinne szlaki zaprowadzą Was do największych gigantów – warto mieć więc jakiś zapas czasu! Poza tym, drogi w parku są kręte i często osadzone nad przepaścią. Lepiej więc wyjechać z parku przed zmrokiem – zwłaszcza, że nasze planowe miejsce noclegowe oddalone jest o 4h (róbcie wszystko, aby tego samego dnia wylądować jak najbliżej San Francisco).

  • nocleg w Motel 6 Pinole – aż 4h drogi od parku Yosemite. Warto dojechać jak najbliżej San Francisco i rozpocząć jego zwiedzanie z samego rana. Odradzam nocowanie w SF. Ceny w jego bezpiecznych dzielnicach są tragiczne… Przestrzegano mnie, że w razie znalezienia lokum nieprzekraczającego naszego przewidywanego powinniśmy nocować w nim… uzbrojeni. San Francisco oferuje najdroższe noclegi w USA, zaś ich jakość pozostawia wiele do życzenia… 

If you’re goiiiiiing to Saaaaan Fraaancisco… Z taką nutką w tle ruszyliśmy w stronę jednego z najsłynniejszych miast na świecie. Warto zwlec się z łóżka wcześniej, aby uniknąć korków. Punkt pierwszy: kierujemy się na Battery Spencer po widok na most Golden Gate. Mieliśmy ogromne szczęście, widząc go w całej swej okazałości. Zazwyczaj tonie we mgle. Po przejechaniu przez najsłynniejszy most na świecie, zostawiliśmy samochód na jednym z parkingów (jest ich tam pełno, 40$/dzień), rozpoczynając zwiedzanie od Fisherman’s Wharf. Nie zabrakło też Pier 39 obleganego przez lwy morskie, skąd najlepiej widać Alcatraz – słynne więzienie, z którego nie było ucieczki. Kolejną atrakcją była przejażdżka zabytkowym tramwajem po stromych uliczkach, Union Square oraz największe Chinatown na świecie. Wieczorem usiedliśmy na plaży z widokiem na oświetlony most. Coś pięknego!

  • restauracja: Cioppino’s przy Fisherman’s Wharf, serwująca owoce morza. Polecam kanapkę z krewetkami (400 Jefferson St, San Francisco, CA 94109).
  • nocleg: spaliśmy poza miastem ze względu na wysokie ceny hoteli w mieście. Wybraliśmy Super 8 by Wyndham w Salinas (131 Kern Street, Salinas, CA 93905). Oddalony o 2,5h od San Francisco. Zaoszczędziliśmy naprawdę sporo.
  • Jeśli planujecie przejazd przez Golden Gate i brak mandatów, zapłaćcie za wjazd przez Internet. Wystarczy zalogować się tutaj, wpisać numer rejestracyjny pojazdu, datę, a także ilość planowanych przejazdów przez most (my mieliśmy tylko jeden). System przekieruje Was do płatności. Całość potrwa z 5-10 minut. 

Kiedy usłyszałam, że w Monterey organizowane są rejsy z możliwością oglądania wielorybów, natychmiast rozpoczęłam namawianie naszej grupki na skorzystanie z tej atrakcji. Rejsy trwają 3-4 godziny. Niektóre firmy oferują zwrot kosztów, jeśli nie uda się spotkać ani jednego – a koszt atrakcji jest niemały (50$). Niestety nie widziałam wielorybów wyskakujących z wody, co jest bardzo rzadkim zjawiskiem (choć może nie na You Tube), ale mogłam podziwiać ich potężne ogony i kawałek tułowia, kiedy wynurzały się aby wypuścić powietrze. Niesamowite! Polecam każdemu!

Po rejsie i obiedzie w restauracji na promenadzie proponuję odpocząć na jednej z plaż: Carmel-by-the-sea (10min od od Monterey), Pismo Beach (2,5h od Monterey) lub Santa Barbara. Wybraliśmy tę ostatnią, ale było już trochę zimno na kąpiel (przyjechaliśmy około 18:00), chociaż zachód słońca na plaży wszystko wynagrodził.

  • restauracja Abalonetti Seafood – polecam zupę rybną i kanapkę z homarem (57 Fishermans Wharf, Monterey, CA 93940).  
  • nocleg: Następnego dnia macie w planach park rozrywki Six Flags? Proponuję hotel Crystal Lodge Motel (1787 East Thompson Boulevard,Ventura, CA 93001). My nocowaliśmy już w LA, ale mniej męczącym rozwiązaniem będzie skrócenie trasy i hotel w miejscowości Ventura. Jeśli natomiast wolicie odwiedzić Universal, lepszym rozwiązaniem będzie nocleg w Los Angeles (ze względu na kolejki do wejścia warto pojawić się w Universal Studio wcześniej). 
  • Jeśli planujecie dłuższy pobyt w USA, pokonajcie trasę z Salinas do Santa Barbara wzdłuż wybrzeża. Przejeźdźcie się kalifornijską jedynką z Big Sur, która dostarczy Wam niezapomnianych widoków. Możecie liczyć na mnóstwo plaż, wylęgarnie lwów morskich, przepiękne położone mosty oraz drogę nad urwiskiem. Pokonanie tej trasy w jeden dzień nie ma sensu – warto wygospodarować na nią co najmniej dwa. Trasę świetnie opisano na blogu Lazurowy Przewodnik. Robię reklamę, no niech stracę!

Dlaczego zdecydowaliśmy się na Six Flags, zamiast odwiedzin słynnego Universal Studio? Jestem przekonana, że oba parki są świetne, ale kompletnie różne – bez sensu więc porównywać je ze sobą. Rollercoastery w Six Flags dostarczą Wam mnóstwo adrenaliny, zaś Universal to połączenie kolejek będących symulatorami 3D/4D, parad oraz przedstawień. Zadecydujcie więc jakiej rozrywki szukacie i wybierzcie odpowiedni park dla siebie. Bez względu na to, gdzie traficie zapewniam, że będziecie zadowoleni!

Wracamy na LA! Proponuję trzygodzinny spacer. Google pokazuje, że pokonacie ją trzy razy szybciej ale gwarantuję, że miejsca przyciągną uwagę i przeznaczycie na nie więcej czasu. Downtown LA przede wszystkim kojarzy mi się z ogromną ilością bezdomnych ale warto je odwiedzić ze względu na kilka interesujących miejsc. Wpadnijcie do Staples Center – słynnej hali widowiskowo-sportowej, w której odbywają się mecze Lakersów i koncerty najsłynniejszych artystów. Podejdźcie na jeden z najsławniejszych placów miasta – Pershing Square. Zajrzyjcie do ogromnej biblioteki, po czym spacerkiem przez aleję Kościuszki dojdziecie do oryginalnych budynków the Broad oraz Walt Disney Concert Hall. Wjedźcie na 27 piętro ratusza miasta z darmowym tarasem widokowym. Poznajcie najstarsza część Downtown LA – El Pueblo z barami, restauracjami i targowiskiem o meksykańskich akcentach.

  • nocleg w LA: wynajęliśmy dom w dzielnicy Los Feliz (Air B&B). Idealna i tania opcja dla większej grupy! Link do rezerwacji znajduje się tutaj
  • Nie macie jeszcze dosyć burgerów? Wszyscy polecają sieciówkę In-N-Out Burger. Po wielu rekomendacjach spodziewałam się szału – faktycznie był dobry, choć nie był to najlepszy burger jaki kiedykolwiek jadłam, ale jest to rozwiązanie na tani obiad!

DZIEŃ 14: Los Angeles i okolice.

Ostatni dzień rozpocznijcie od rundki po Beverly Hills. Ogromne wille, idealnie przystrzyżona trawniki i mnóstwo żywopłotów zapewniających solidną prywatność to miejsce zamieszkania hollywoodzkich gwiazd. Pozostając na ich tropie wpadnijcie na Rodeo Drive – ulicę przepełnioną najdroższymi markowymi sklepami. Ktoś kojarzy scenę z Pretty Woman, kiedy bohaterce odmówiono wejścia na zakupy do jednego z nich? Nie jest to dalekie od prawdy – większość z nich wymaga wpłaty niemałego depozytu na wejściu (do 2000$).

Wyjazd zakończcie odpoczynkiem na Venice Beach. Nie macie ochoty na kąpiel w oceanie? Poćwiczcie na Muscle Beach rozsławionej przez Arnolda Schwarzenegger i podejrzyjcie wyczyny na skate parku, który przewija się w wielu filmach i teledyskach.

  • Propozycja na dłuższy pobyt: wyskoczcie na jeden dzień z LA do San Diego. Czeka tam na Was przepiękna plaża, ogromny park Balboa i jedno z najlepszych zoo na świecie. Założę się, że na ulicach usłyszycie więcej rozmów w języku hiszpańskim niż angielskim. 

Zapewniam, że miejsca ze zdjęć wyglądają znacznie lepiej w rzeczywistości (z wyjątkiem Kanionu Antylopy i Downtown LA). Wybierając się do USA na 2-3 tygodnie pamiętajcie, że to kraj stworzony dla kilku, a nawet kilkunastu podróży. Ciężko będzie więc ogarnąć wszystko podczas jednej wyprawy. Nie przejmujcie się, jeśli nie uda Wam się „odhaczyć” wszystkiego. Do tego kraju jeździ się głównie po niesamowitą atmosferę. Po zniesieniu wiz dla Polaków spełnienie American Dream nigdy nie było prostsze. Z takim nastawieniem ruszajcie na podbój USA i koniecznie dajcie znać w komentarzach jeśli moje wskazówki okazały się przydatne! A może macie już wizytę za sobą? Które miejsce spodobało Wam się najbardziej? Uważacie, że zabrakło czegoś w planie? Podzielcie się swoją opinią!

Kolumbia na ekranie – ile w tym prawdy?

Kolumbii niczego nie brakuje. Spokojnie przebiłaby niejeden kraj na swoim kontynencie – jeśli tylko otrzymałaby szansę, aby się zaprezentować. Niestety, na brak złej sławy też nie może narzekać. Główne skojarzenie z nią to kwitnąca produkcja kokainy, a słynne Narcos obejrzał już chyba cały świat. Ile filmów o Kolumbii udało Wam się obejrzeć? Czy potraficie wymienić choć jeden, w którym nie zaprezentowano jej od najgorszej strony? Nie wymagam od wszystkich producentów tworzenia dokumentów historycznych. Warto jednak sprostować kilka rzeczy.

HOLLYWOODZKI MORDOR

Na potrzeby filmów należało stworzyć kraj, który byłby całkowitą odwrotnością raju. Historie o porwaniach, narkotykach, bombach i strzelaninach idealnie wpasowały się w Kolumbię. Takie filmy jak Blow, Narcos, Colombiana, Na własną rękę czy Stan zagrożenia przyciągają miliony widzów. Obraz Kolumbii w mediach jest jaki jest i dobrze się sprzedaje – nie liczyłabym więc na zmiany. Przeszłość kraju była niezwykle ciężka (więcej o niej tutaj) – jest więc z czego tworzyć takie historie. Szkoda tylko, że wykorzystano jedynie tragiczne wątki, przez co świat poznał ją tylko od najgorszej strony. Na podstawie filmów wnioskuję, że do Kolumbii przyjeżdżają jedynie handlarze kokainy, agenci specjalni czy też osoby starające się odnaleźć swoich porwanych członków rodziny. Kim zaś są filmowi Kolumbijczycy? Zabójcy z brakami w uzębieniu i meksykańskim akcentem, którzy w przerwie od uprawy koki gonią kury po Bogocie. Zawsze jakimś dziwnym trafem Amerykanie odbiegają od nich sprytem.

Ile razy można zdobyć się na wymuszony uśmiech w odpowiedzi na: „Jesteś z Kolumbii? O, Escobar! El patron”? To tak jak ze słabym żartem, który słyszysz po raz setny i już dawno Cię nie śmieszy ale nieznikający z twarzy uśmiech rozmówcy i jego oczekiwanie na Twoje chichotanie sprawia, że znów wymuszasz u siebie rozbawienie historią. Podczas podróży po Europie z Kolumbijką stwierdzam, że Diana radziła sobie z takim wyrazem twarzy znakomicie. 

DLACZEGO KOLUMBIJCZYCY NIE LUBIĄ NARCOS?

Oglądałam Narcos i wciągnął mnie od samego początku. Mimo to, całkowicie rozumiem niezadowolenie Kolumbijczyków i popieram ich protest wobec filmu. Nie chodzi o błędne przedstawienie niektórych wątków (choć mogło być to zamierzone). Wiele z nich raczej nie wpływa na złe postrzeganie Kolumbii jak np. syn Pabla, który miał 16 lat w momencie śmierci barona. Jego serialowa postać to przypadek Benjamina Buttona – chłopiec w ogóle nie rośnie. Przez dwie serie Narcos niezmiennie cieszy się dzieciństwem.

Mimo, że głównego aktora wychwala się za rolę barona narkotykowego na całym świecie, Kolumbijczycy zarzucają mu, że kaleczy hiszpański i nie posiada typowego dla mieszkańców Medellin akcentu (aktor pochodzi z Brazylii). Filmowa żona Pabla jest Meksykanką, czego również nie da się ukryć. Słuchając wypowiedzi aktorów ma się wrażenie, że większość z nich jest właśnie z Meksyku.

By_Carlos_Barretta_stk_001935_(11015974963)
Wagner Moura wcielający się w rolę Escobara, autor zdjęcia: Ze Carlos Baretta, źródło

Mieszkańców Medellin przedstawiono jako niepoprawnych kablarzy, chętnie wypełniających swoje obowiązki w zamian za okazałą sumkę. To, że Escobar rozdawał pieniądze w rodzinnym mieście jest prawdą. Prawdą jest też, że sporo osób pomagało mu w osiąganiu celów. Niemniej jednak, bardzo to wszystko uproszczono i oktokono jedynie do łapówek, bez przedstawienia szerszego kontekstu. Lokalsi nieraz otrzymywali od niego hojne wsparcie finansowe, nie zdając sobie sprawy z jego zbrodni (do czasu). Można powiedzieć, że utożsamiano go ze słynnym Robin Hood’em. Escobar fundował ubogim domy, szkoły, szpitale, przytułki oraz boiska. Sprzeciwiał się też ówczesnej skorumpowanej władzy w kraju, co było kolejnym plusem dla tamtejszej społeczności. Niełatwo było więc przekonać wszystkich, że jest on zbrodniarzem. W filmie zabrakło przede wszystkim wyjaśnień z jakimi problemami zmagał się wtedy kraj (Escobar był tylko jednym z wielu) i co tak naprawdę ułatwiło dojście do władzy właścicielowi kartelu w Medellin (wojna domowa – walka wszystkich ze wszystkimi).

Historia Pabla sprzedała się jako ciekawa historyjka. Świąteczne billboardy w Madrycie z podekscytowanym Escobarem i podpisem Białe Święta rozśmieszają wszystkich przechodniów. Niezwykłym powodzeniem cieszą się też koszulki z nadrukiem jego twarzy. Za sprawą Narcos podkręcił się ruch turystyczny w rodzinnym mieście gangstera. Wycieczki Śladami Escobara kończące się rozmową z jego bratem Roberto to najbardziej rozchwytywane oferty fakultatywne. Wiele osób przebierało się za niego w Halloween – był to dość popularny pomysł na kreację. W Internecie krążą jego cytaty motywacyjne, stawiając go w świetle mentora. Za grubo. To tak, jakby nagle pojawiła się moda na odzież z Hitlerem. Wszystko zostało podane w otoczce swobodnej popkultury i od jakiegoś czasu zaczęło się już wymykać spod kontroli.

I choć rodzinny Medellin Escobara ogłoszono najbardziej innowacyjnym miastem na świecie, to jest to mało znaczące. Wszystko przyćmiewa jeden serial, który (świadomie lub nie) przyczynia się do międzynarodowej fascynacji Escobarem. Jak mają się z tym czuć obywatele Kolumbii? Większość z nich odczuło skutki jego działalności na własnej skórze – tracąc bliskich, znajomych, rodzinę czy dobre imię swojego kraju.

600px-Billboard_narcos_netflix
billboard w Madrycie, źródło, autor: Johanna (flickr.com), licencja.

NA SZCZĘŚCIE AMERYKANIE PRZYBĘDĄ NA RATUNEK…

Według twórców serialu cała historia tego kraju streszcza się do Escobara oraz heroicznych wysiłków amerykańskiej agencji rządowej DEA. Takie filmy to istna propaganda USA, wychwalająca niekończące się zasługi względem Kolumbii. Typowy scenariusz hollywoodzkiego filmu traktującego o Kolumbii? Bohaterzy z północy przybywają z pomocą, aby położyć kres problemom narkobiznesu i zaprowadzić w tym kraju porządek raz na zawsze. Oczywiście bezinteresownie. Nie omieszkano też zdobyć się na wątki typu: większe sukcesy od lokalnej policji i kolumbijskich służb specjalnych. To nic, że obce im były realia tego państwa. Po kilku godzinach w Kolumbii działają lepiej i wydajniej niż lokalsi.

Nie da się zaprzeczyć, że Stany Zjednoczone pomogły Kolumbii w złapaniu Escobara. P o m o g ł y. To kolumbijskim siłom udało się go schwytać. Zamiast tego przekazu pojawił się obraz służb z USA, bez których akcja nie zakończyłaby się sukcesem. Temat korupcji kolumbijskiej przewija się w każdym odcinku. O przekupstwach po amerykańskiej stronie, które wielokrotnie miały miejsce podczas akcji w tym kraju, nie usłyszycie ani słowa.

Serialowe przedstawienie USA jako kolumbijską ofiarę narkobiznesu podkreśla fragment przemówienia Nancy Reagan, który zamieszczono w jednym z odcinków. Pierwsza dama składa w nich obietnicę ochrony młodego pokolenia przed nadciągającym z południa niebezpieczeństwem. W tym samym czasie amerykańskich agentów CIA oskarżono o pomoc w rozwoju narkobiznesu w Afganistanie i ułatwienie przemycania narkotyków z Nicaragui do USA. Właściwie to zdecydowana większość białego towaru z Kolumbii wędrowała do Stanów Zjednoczonych. 

1534776514_885749_1534778047_noticia_normal_recorte1
Escobar w serialu Narcos, producenci: Ch. Brancato, C. Bernard, D. Miro, źródło

Często Kolumbia pojawia się w amerykańskich filmach tylko na parę sekund. Tak krótki czas w zupełności wystarcza na przedstawianie jej jako kraju zarośniętego koką. Doskonałym przykładem na to jest film o nazwie Xxx z Vin Diesel. Po wylądowaniu helikoptera na polu kokainy (jak to w Kolumbii) mężczyzna wysiada z dwoma innymi koleżkami. Najwyraźniej panowie przeszkodzili w pracy wątłym rolnikom zbierającym kokę, którzy – na widok trzech Gringo – rzucają wszystko, uciekając w panice i wrzeszcząc, że przybyli Amerykanie… Nie brakuje też historii o niezwyciężonych obywatelach USA, którym po kilku godzinach udaje się pokonać przywódców kolumbijskich partyzantek.

BOGOTA TO NIE MEKSYK W TROPIKACH

Większość filmów o Kolumbii nagrano w Los Angeles lub pobliskim Meksyku. O ile można wybaczyć twórcom brak funduszy na zdjęcia w odpowiednim kraju, to rażące błędy powstałe w wyniku ich  ignorancji na długo pozostaną w mojej pamięci. W filmie Na własną rękę Arnold Schwarzenegger udaje się do Kolumbii, aby pomścić sprawców morderstwa jego rodziny. Akcja oficjalnie toczy się w kolumbijskim Mompox, zaś sceny nagrano w meksykańskim Coetepec. Otóż Mompox, w przeciwieństwie do tego, co usłyszycie w filmie – dzieli spora odległość od dżungli. Nigdy nie była to ani siedziba, ani kryjówka partyzantów.

Ciekawe jest też przedstawienie stolicy Kolumbii w filmie Stan Zagrożenia. To opowieść o wicedyrektorze CIA prowadzącym śledztwo w sprawie śmierci przyjaciela prezydenta USA. Podczas dochodzenia odkrywa powiązania poważanych polityków z właścicielami karteli narkotykowych. O ile film wcale nie jest taki najgorszy, to scena z gonitwy po Candelarii – słynnej kolumbijskiej dzielnicy w Bogocie – psuje naprawdę wszystko. Filmowe miejsce (na trzech pierwszych zdjęciach, kadr z filmu Clear and Present Danger, 1994, producenci: M. Neufeld, R. Rehme) w niczym nie przypomina niskich i kolorowych domków o architekturze kolonialnej, które tworzą bogotańską Candelarię (na pozostałych zdjęciach mojego autorstwa). Wszystko byłoby w porządku, gdyby nie podpis, że akcja dzieje się właśnie na ulicach bogotańskiej Candelaria.

Mr & Mrs Smith zdobył sławę na całym świecie. Po premierze filmu na twórców spłynęła fala krytyki ze strony Kolumbijczyków, a nawet samego burmistrza Bogoty. Wzmianka o kraju będącym Mordorem Hollywood pojawiła się na początku produkcji, kiedy para wspomina moment poznania się w Bogocie. Chciałabym wierzyć w to, że nie mieli na myśli stolicy Kolumbii. Niestety, pojawił się podpis, że chodzi właśnie o nią. Ten fragment to solidny argument na to, aby film zaliczono do kategorii Science Fiction. Bomby na każdym kroku w tropikalnym i gorącym miasteczku o niewysokiej zabudowie, będącym sercem dżungli – tak właśnie przedstawiono Bogotę.

W sukience, którą miała na sobie Andżela, grypa murowana. Brad Pitt natomiast wcale nie musiałby chłodzić się przy wiatraku – zakładam, że przy 10-20 stopniach można się bez tego obejść. Takie temperatury można znaleźć w Kolumbii, ale nie w stolicy. Kraj podzielony jest na 5 stref klimatycznych – w każdej z nich panuje inny klimat. Poniżej zamieszczam kilka scen z filmowej Bogoty, a także zdjęcie prawdziwej Bogoty – rozwiniętego miasta o chłodnym klimacie, położonym wysoko w górach i z dala od dżunglii (Mr&Mrs Smith, 2005, producenci: A. Goldman, A. Milchan, L. Foster, E. McLeod, P. Wachsberger).

JEDŹCIE DO KOLUMBII – POZNAJCIE TĘ PRAWDZIWĄ! 

W amerykańskich filmach nie dowiecie się, że Kolumbijczycy są najbardziej pomocnym narodem na świecie, który zrobi wszystko abyście poczuli się w ich domach jak u siebie. Przed powrotem do Polski wielokrotnie usłyszałam od każdego z nich, że mam dom w Kolumbii, który będzie na mnie zawsze czekać. Kraj zajmuje drugie miejsce na świecie pod względem bioróżnorodności, produkuje znakomitą kawę, a większość owoców w halach targowych widziałam po raz pierwszy w życiu. Co więcej, w istnieje tam 5 stref klimatycznych i każdy rodzaj pogody – w zależności od tego, do której części się wybierzecie. Bogota będąca Atenami Ameryki Południowej, nowoczesny Medellin zwany Miastem Wiecznej Wiosny, strefa kawy z jeepami, miejscowości o architekturze kolonialnej, rajskie plaże, rzeka pięciu kolorów, dżungla amazońska, Zaginione Miasto starsze od słynnego Machu Picchu, znakomita kuchnia, salsa i niezwykła gościnność mieszkańców to moje główne skojarzenia z Kolumbią. Szkoda tylko, że świat nigdy nie pozna jej od takiej strony. Hollywoodzka wizja tego kraju ma zbyt wielką siłę przebicia.